شما هم از آن دسته افراد خطاکاری هستید که در رژیم غذایی خود از بادام درختی استفاده نمیکنند؟ اگر اینطور باشد که باید بگوییم در حق بدن خود جفا میکنید! بادام درختی یکی از اعضای بسیار مفید و خوشمزۀ آجیل و خشکبار است که برای بدنتان خواص بسیاری دارد و خیلی از افراد از آنها بی خبرند! خب، این بیخبری چندان خوب نیست. حیف است که خود و بدنتان را از خوردن بادام درختی محروم کنید. البته ابتدا این نکته را بگوییم که امروز به بادام درختی میپردازیم و برای بادام زمینی هم برنامهها داریم. فعلاً این مقالۀ خواص بادام درختی از فروشگاه آقای گردو را بخوانید تا هم بدانید چه چیزی را از بدن خود دریغ کردید و هم از این به بعد آن را در وعدههای غذایی خود بگنجانید.
در این مقاله ابتدا بادام درختی را به صورت مختصر و علمی تعریف میکنیم. سپس ارزش غذایی موجود در آن را خواهیم گفت و پس از آن، تاریخچۀ بادام درختی را توضیح میدهیم. پس از این مطالب، چند مورد از مهمترین خواص بادام درختی را نام برده و در مورد هر یک توضیحاتی میدهیم.
بادام درختی چیست؟
پیش از آن که شما را با خواص بادام درختی آشنا کنیم، بهتر دیدیم که در مورد آن توضیحی بدهیم. همه میدانیم که بادام چیست، اما در اینجا اطلاعاتی فراهم میکنیم که شاید به دردتان بخورد. بادام که نام علمی لاتین آن Prunus dulcis است، گیاه بومی ایرانی و کشورهای اطراف ایران و آسیای مرکزی است. به جز این مناطق، بادام در بسیاری مناطق دیگر هم کشت میشود.
بادام درختی دانههای خوراکی دارد و میوۀ آن هم از نوع شفت است و یک پوستۀ بیرونی نرم و پوستۀ سختی در زیر آن دارد. در بازار خشکبار، معمولاً بادام به دو حالت با پوست چوبی و مغز آن فروخته میشود. درخت بادام تا ارتفاع 4 تا 10 متر رشد میکند و قطرش هم ممکن است به بیش از 30 سانتیمتر برسد. آمریکا و اسپانیا بزرگترین تولیدکنندگان بادام در جهان هستند. ایران با تولید 6 درصد بادام دنیا در رتبۀ پنجم قرار دارد. 49 درصد مغز بادام را روغن آن تشکیل میدهد که در مقالهای مجزا خواص آن را برایتان شرح خواهیم داد. 62 درصد روغن بادام اسید اولئیک، 24 درصد آن لینولئیک اسید و 6 درصد آن پالمیتیک اسید اشباع است. هر 100 گرم مغز بادام 576 کلیوکالری انرژی دارد. میوۀ بادام بین 3/5 تا 6 سانتیمتر طول دارد و از نظر گیاهشناسی از نوع میوۀ شفت است.
ارزش غذایی بادام درختی
یکی از مواردی که به شناخت بیشتر خواص بادام درختی کمک میکند، آشنایی با ارزش غذایی آن است. در قسمت زیر ارزش غذایی موجود در 28 گرم مغز بادام بدون نمک که معادل حدود 24 عدد بادام است را آوردهایم:
کالری 164
کربوهیدرات 6/1 گرم
چربی 14/2 گرم
پروتئین 6 گرم
فیبر 3/5 گرم
قند 1/2 گرم
تاریخچۀ بادام درختی
از 4000 سال پیش از میلاد مسیح، درخت بادام بر روی کره زمین یافت شده است. این درخت، گیاه بومی آسیای مرکزی و جنوب غربی به شمار میرود. بادام (Prunus dolcis) استفادههای متفاوتی دارد و به علت داشتن خواص زیاد در زمینههای درمانی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از دیگر فواید بادام، می توان به عنوان یک گیاه زینتی اشاره کرد که در بهار به گلهای صورتی و سفید بسیار زیبایی تبدیل می شوند.
خواص بادام درختی خام
مغز بادام خام ایرانی دانههای خشکی هستند که پیش از سخت شدن هستهشان از پوستشان جداشده و سپس مورداستفاده قرار میگیرند. به همین دلیل است که امروزه این نوع آجیل با عنوان مغز بادام روانه بازار میشود.
از جمله خواص بادام درختی میتوانیم به این مورد اشاره کنیم که به خاطر وجود اسیدهای چرب غیراشباع، فیبر، آنتیاکسیدانها، ویتامینهایی مانند ریبوفلاوین و مواد معدنی آن موردتوجه است.
در ادامه مقاله خواص بادام درختی برای بدن میزان کالری موجود در آن را بررسی میکنیم: بادام درختی، کالری بسیار زیادی دارد و مانند دیگر آجیلها یک منبع غنی انرژی محسوب میشود. اما شامل طیف وسیعی از مواد مغذی و ترکیبات شیمیایی است که در بسیاری از رژیمهای غذایی کمتر دیده میشود. در بخش های دیگری از سایت فروشگاه آقای گردو، خواص بادام درختی را برای هر یک از اعضای بدن به صورت مجزا بررسی میکنیم.
جلوگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی
مغز بادام در خود مواد مغذی شامل آرژنین، منیزیم، مس، منگنز، کلسیم و پتاسیم دارد که برای سلامت قلب مفید هستند. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان میدهد که مغز بادام دارای اثر کاهنده کلسترول بد (LDL) بهویژه برای افراد مبتلا به کلسترول خون و دیابت است. این موارد فقط قسمت کوچکی از خواص بادام درختی است.
این آجیل به جلوگیری از آسیب به جدارههای شرایین بدن کمک و از آنها در برابر پلاکهای خطرناک محافظت میکند. یکی دیگر از خواص بادام درختی خام، محافظت از کلسترول خوب و سطوح مناسب فشارخون است. علاوه بر این مغز بادام به جلوگیری از اضافه وزن و چاقی کمک میکند که این سه فاکتور مرتبط با حملات قلبی و مغذی هستند.
کمک به بهبود سلامت مغز
بادام برای سلامت مغز بسیار مفید است. مواد مغذی مغز بادام بهنوعی منحصربهفرد هستند. این آجیل حاوی موادی مانند ریبوفلاوین و ال-کارنیتین است. این عناصر مغذی بر سلامت فعالیت عصبی و جلوگیری از زوال عقل تأثیرگذار هستند. یکی دیگر از خواص بادام درختی برای بدن این است که خطر ابتلا به التهاب عروق را تا حد زیادی کاهش میدهد. التهاب عروق از عوامل ابتلا به زوال عقل و بیماری آلزایمر است. بنابراین مصرف منظم آن به بزرگسالان و بهویژه سالمندان توصیه میشود.
کمک به حفظ سلامت و شادابی پوست
مغز بادام منبعی غنی از ویتامین E و دیگر آنتیاکسیدانهایی است که پوست را تغذیه نموده و علائم پیری را کاهش میدهند. تحقیقات نشان میدهد که بادام حاوی غلظتهای بالایی از آنتیاکسیدانهای کاتچین، اپیکاتچین و فلاونول (ازجمله کورستین، کامپفرول و ایزورامنتین) است. این ترکیبات با سرطان و آسیبهای پوستی ناشی از رژیم غذایی نامناسب، آلودگی و اشعه UV خورشید مبارزه میکنند. چربیهای خوب موجود در آن علاوه بر بهبود گردش خون، به آبرسانی به پوست و توانایی بهبود زخمها کمک میکنند.
کنترل قند خون و جلوگیری از دیابت
بادام درختی سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع است. این چربیها میزان قندی را که در جریان خون آزاد میشود کمتر میکنند. این آجیل بر کنترل قند خون و جلوگیری از مقاومت بدن به انسولین تاثیر مثبتی دارد. علاوه بر آن، بادام به کاهش خطرات جانبی دیابت معمولی هم کمک میکند. این خطرات جانبی شامل ناهنجاری در وزن، التهاب و سطوح تنش اکسیداتیو هستند. تنش اکسیداتیو پیروزی رادیکالهای آزاد بر دفاع آنتیاکسیدانی بدن است.
خواص بادام درختی برای معده
یکی دیگر از فواید بادام، کمک به حفظ سلامتی معده است. خوردن یک مشت بادام و یا نوشیدن یک لیوان شیربادام، میتواند به دستگاه گوارش در برابر بیماری آزاردهندهای چون یبوست در افراد کمک فراوانی کند. به علاوه، بادام به ایجاد باکتریهای سالم در روده و در روند هضم غذا و نیز مقابله با بیماریهای آن کمک میکند.
برخلاف پروبیوتیکهای ماست که وظیفه افزودن باکتریهای سالم را به معده بر عهده دارند، پروبیوتیکهای موجود در بادام، غیرقابل هضم بوده و در معده باقی میمانند. از این رو دیگر خاصیت های بادام، کمک به درمان زخم معده است.
خواص بادام پخته
لازم به ذکر است که برخلاف تصور بسیاری از افراد فواید بادام با حرارت دادن از بین نمیرود بلکه افزایش نیز مییابند. البته اما توجه داشته باشید که روند تفت آن بیش از حد طول نکشد. طبیعی است که در این شرایط میتواند منجر به ایجاد اکریل آمید (یک ماده شیمیایی مضر) شود.
اگر چه آجیلهای برشته، با تفاوتی اندک، چربی و کالری بیشتری در خود دارند. در هر 28 گرم بادام خام، 161 کالری و 14 گرم چربی وجود دارد که در همین مقدار بادام خشک تفت داده 167 کالری و 15 گرم چربی یافت میشود. به یاد داشته باشید که در مرحله بو دادن، مغز بادام، رطوبت خود را از دست میدهد.
خواص ایدهآل برای دوران رژیم غذایی
به طور کلی میتوان گفت آجیلها گزینهی مناسبی برای رژیم غذایی افرادی هستند که میخواهند وزن اضافی خود را کم کنند. برای نمونه بادام درختی دارای میزان کربوهیدرات کمی است و در مقابل مقادیر زیادی فیبر و پروتئین دارد.
خوردن فیبر و پروتئین باعث ایجاد حس سیری در فرد شده و به این صورت، مانع از پرخوری میشود. همچنین، تمام چربی موجود در بادام درختی جذب بدن انسان نمیشود. این مساله به این خاطر است که بخشی از این چربی در دیوارهی فیبری بادام درختی باقی مانده و در زمان هضم جذب بدن نمیشود. بررسیهایی که در خصوص زنان دارای اضافه وزن انجام شده نشان داده است که گروهی از این زنان که به طور روزانه در رژیم غذایی خود بادام درختی مصرف کردهاند نسبت به افرادی که از این آجیل استفاده نکردهاند، کاهش وزن بیشتری داشتهاند. از این رو، بادام درختی میتواند یک ماده غذایی خوب برای حفظ وزن مناسب باشد.
خواص بادام درختی برای مو
خوردن بادام برای موی سر هم مفید است. برخی از این خواص برای موی سر را در این قسمت آوردهایم:
- تقویت مو
- قطع ریزش مو
- افزایش استحکام مو
- جلوگیری از سفید شدن مو
- از بین بردن شوره خشک
- تأمین ویتامینهای لازم برای تقویت مو
در کنار این خواص، این را هم باید بگوییم که از روغن بادام میتوانید به عنوان یک مرطوب کنندۀ طبیعی برای پوست سر استفاده کنید که در مطلبی جداگانه به این موضوع خواهیم پرداخت.
کمک به کاهش فشار خون
ویتامین E، پتاسیم و کلسیم موجود در بادام درختی به پایین آوردن فشار خون کمک میکنند و در نتیجه، باعث محافظت در برابر بیماریهای قلبی میشود.
استحکام استخوان
یکی دیگر از اصلیترین خواص بادام درختی این است که به دلیل داشتن کلسیم و پروتئین بالا به استحکام استخوانها و نیز بهبود علائم پوکی استخوان کمک زیادی میکند. افراد گیاهخوار به این علت از شیرِ بادام به جای شیر لبنی رایج استفاده میکنند که هم طعم بسیار خوشی دارد و تا حد زیادی هم کلسیم و پروتئین موجود در لبنیات را تأمین میکند. به علاوه، از این شیر تقریباً در هر غذایی میتوان استفاده کرد.
خواص بادام در بارداری
بادام به دلیل داشتن مواد مغذی و مفید به رشد صحیح جنین کمک کرده و انرژی و مواد مغذی ضروری برای مادر باردار را هم فراهم میکند. در نتیجه، خوردن آن در دوران بارداری بسیار برای مادران باردار مفید است.
جمع بندی
همانطور که در این مقاله بیان کردیم، بادام درختی یکی از اعضای خوش طعم و بسیار مفید آجیل و خشکبار است که نخوردن آن جفا در حق بدن است! بادام به علت داشتن خواص فراوان برای اعضای بدن جایگاه خاصی را در کنار گردو در محفلهای دوستانه و شب نشینیهای ایرانیها داشته است. با توجه به خواصی که در اینجا توضیح دادیم، حتماً بادام را در وعدههای غذایی خود بگنجانید.
در این مقاله ابتدا بادام درختی را به صورت مختصر و علمی تعریف کردیم. سپس جدول ارزش غذایی و مواد معدنی موجود در آن را آوردیم و پس از آن، مطالبی در مورد تاریخچۀ بادام درختی بیان کردیم. پس از این مطالب، چند مورد از مهمترین خواص بادام درختی را نام برده و در مورد هر یک توضیحاتی دادیم.
سؤالات متداول (FAQ)
-
آیا مصرف روزانه بادام بیخطر است؟
بله، مصرف روزانه حدود 20 تا 30 گرم بادام بیخطر و مفید است.
-
آیا بادام باعث افزایش وزن میشود؟
در صورتی که به میزان معقول مصرف شود، بادام به کاهش وزن کمک میکند.
-
آیا میتوان بادام را در رژیم دیابتی گنجاند؟
بله، بادام برای دیابتیها مفید است و به تنظیم قند خون کمک میکند.
-
چگونه شیر بادام را در خانه تهیه کنیم؟
بادامها را خیس کرده، پوستشان را جدا کنید، با آب مخلوط کرده و صاف کنید.
-
آیا بادام برای کودکان مناسب است؟
بله، بادام منبع خوبی از انرژی و مواد مغذی برای کودکان است.
-
بادام را به چه صورت میتوان استفاده کرد؟
بادام را معمولاً هم به صورت خام استفاده میکنند و هم بو داده. شیر بادام هم مفید است و به عنوان شیر لبنی میتوانید استفاده کنید.