هر سال در اواخر فصل پاییز که فصل برداشت گردو به پایان می‌رسد و کارهای مربوط به تکاندن گردو و جمع کردن آن انجام شده است، اگر از اطراف باغ‌های شهرهای دارای گردو عبور کنید، متوجه دود غلیظی خواهید شد. در چنین شهرهایی از جمله شهر جهانی گردو یعنی تویسرکان و شهر نزدیک به آن که سرکان نام دارد، این دود غلیظ در اواخر پاییز بسیار مشاهده می‌شود. خیلی از افراد با دیدن این دود شگفت زده شده و از خود می‌پرسند که جایی آتش گرفته، اصلاً این دود چیست؟ اما چند لحظه بعد متوجه می‌شوند که این دود فقط مربوط به سوزاندن برگ درخت گردو در پاییز است! اما چرا برگ را می‌سوزانند؟ مفید است یا مضر؟ فروشگاه آقای گردو در این مقاله برگ سوزان درخت گردو در پاییز را بررسی کرده و به نتیجه خواهیم رسید که مفید است یا مضر!
در این مقالۀ فروشگاه آقای گردو ابتدا در مورد سوزاندن برگ درخت گردو توضیحاتی می‌دهیم تا با آن بیشتر آشنا شوید. سپس شما را با ماهیت برگ درخت گردو و مواد موجود در آن آشنا می‌کنیم و پس از آن توضیح می‌دهیم که چرا برگ درخت گردو را می‌سوزانند. در ادامۀ مقاله، مهم‌ترین مزایای برگ سوزان درخت گردو، البته به اعتقاد کشاورزان و باغداران و پس از آن ضررهای این کار را توضیح خواهیم داد. آن گاه در بخش بعد هم راه‌های جایگزین را برای این کار شرح می‌دهیم و خواهیم گفت که نظر کارشناسان و نتایج تحقیقات انجام شده در این زمینه چیست. انتهای مقاله هم نتیجه گیری و چند پرسش پرتکرار خواهیم آورد.
سوزاندن برگ درخت گردو چیست؟
آتش زدن برگ درخت گردو یکی از موضوعات مهمی است که در زمینه‌های مختلفی از جمله کشاورزی و طب سنتی در موردش بحث شده است. یکی از علت‌های انجام دادن چنین کاری آن است که برخی از کشاورزان و باغداران بر این باورند که برگ سوزان درخت گردو و دود ناشی از آن خاصیت ضدعفونی کننده دارد. در مقابل، کارشناسان محیط زیست و بهداشت و بسیاری دیگر هم معتقدند که این دود بر محیط زیست و نیز سلامت افراد آثار بدی دارد و باید از آن جلوگیری کرد. حال در این مقاله دیدگاههای مختلف در مورد سوزاندن برگ درخت گردو و مفید یا مضر بودن آن را بررسی می‌کنیم.
ماهیت برگ درخت گردو
پیش از آن که به موضوع اصلی یعنی آتش زدن برگ درخت گردو بپردازیم، مطالبی در مورد ماهیت برگ درخت گردو توضیح می‌دهیم. برگ درخت گردو ترکیبات شیمیایی مفیدی از جمله تانن، فلاونوئید و اسید فنولیک دارد. به علاوه، به علت داشتن مواد مغذی در بسیاری از کشورها از آن برای درمان بیماری‌های پوستی و تصفیه محیط استفاده می‌شود.
دلایل سوزاندن برگ درخت گردو چیست؟
برگ درخت گردو را چرا می‌سوزانند؟ باغداران و کشاورزان برگ درخت گردو را معمولاً به این علت می‌سوزانند که گمان می‌کنند تبدیل به کود شده و برای درخت مفید است. به علاوه، آن را برای دفع سریع زباله‌های طبیعی و جلوگیری از انتشار آفات هم انجام می‌دهند. در کنار این موارد، این یک روش قدیمی برای دفع زباله‌های باغی نیز هست و حتی باغداران گردو معتقدند که با انجام دادنش آفات درختان را از بین می‌برند و درخت را برای سال بعد تقویت می‌کنند و محصول بهتری می‌دهد.
برخی دیگر نیز معتقدند که آتش زدن برگ درخت گردو می‌تواند از سرمازدگی درختان در روزهای سرد پاییز جلوگیری کند. در نتیجه، این کار نمی‌گذارد که محصول باغ گردو در سال آینده تحت تأثیر سرما از بین برود یا کیفتیتش افت کند. عده‌ای هم سوزاندن برگ درخت گردو را نوعی آفت کش طبیعی می‌دانند. حال در ادامۀ این مقاله بررسی می‌کنیم که چنین کاری چه مزایای و ضررهایی دارد و اعتقادات در مورد مفید بودن این راهکار تا چقدر صحیح است.
برای خرید گردوی باکیفیت و محصولات دیگر ما فروشگاه را بازدید کنید.
آیا سوزاندن برگ درخت گردو مزایایی هم دارد؟
همانطور که در بالا گفتیم، کشاورزان و باغدارن اعتقاد دارند که برگ سوزان درخت گردو در اواخر فصل پاییز کاری مفید است. آنها بر این باورند که کارشان هم برای هوای اطراف مفید است و هم به رشد درخت کمک می‌کند. اما مزایایی که آنها برای این کار برمی‌شمرند، به شرح زیر است.
خاصیت ضد عفونی کنندگی دود برگ درخت گردو
در بالا توضیح دادیم که برگ درخت گردو حاوی موادی است که به ضد عفونی کردن هوای محیط کمک می‌کنند. به همین دلیل، باغداران و کشاورزان اعتقاد دارند که برگ درخت گردو خاصیت ضد عفونی کنندگی دارد و به پاکسازی هوا و محیط اطراف کمک می‌کند.
استفاده در کشاورزی سنتی
درخت گردو یکی از بخش‌های اصلی سرمایه برای باغداران و کشاورزان شهر تویسرکان و شهرهایی به شمار می‌رود که گردو از محصولات اصلیشان است. طبیعی است که در این موارد، برای حفظ و نگهداری از این سرمایۀ مهم هر کاری را انجام می‌دهند. آفات و حشرات مزاحم از مشکلاتی هستند که برای درخت گردو ایجاد می‌شود و می‌توانند به درخت گردو صدمه بزنند. کشاورزان و باغداران معتقدند که دود ناشی از سوزاندن برگ درخت گردو برای از بین بردن آفات گیاهی و حشرات مزاحم مفید است.
جلوگیری از سرمازدگی
علاوه بر مواردی که در بالا ذکر کردیم، این اعتقاد هم وجود دارد که دود ناشی از آتش زدن برگ درخت گردو می‌تواند به عنوان مانعی در برابر سرمازدگی درخت گردو عمل کند. چون همانطور که می‌دانید، سرمازدگی یکی از مشکلاتی است که هر ساله بلای جان کشاورزان و گردوداران می‌شود و خسارت‌های بسیار هنگفتی به آنها وارد می‌کند.
هموار کردن راه آبیاری
این کشاورزان همچنین معتقدند که وقتی برگ درخت گردو روی زمین می‌ریزد، روی هم انباشته شده و جلوی آبیاری درخت را می‌گیرد. آنها هم تشخیص می‌دهند که بهترین و راحت‌ترین راه برای خلاص شدن از دست این مزاحم! سوزاندن برگ درخت گردو است. آنها این کار را می‌کنند تا بتوانند باغ گردو خود را به راحتی و بدون هیچ مزاحمی آبیاری کنند.
بیشتر بخوانید: علت سیاه شدن برگ درخت گردو
ضررهای آتش زدن برگ درخت گردو
برخلاف تصور کشاورزان که گمان می‌کنند برگ سوزان درخت گردو مفید است، این کار ضررهایی هم دارد که می‌توان گفت زور این ضررها به فواید آن می‌چربد و بهتر است از این کار خودداری شود. در ادامۀ مقاله، برخی از ضررهای این کار را هم بررسی می‌کنیم که بهتر است به آنها توجه داشته باشید. در کنار ضررهایی که در بخش‌های زیر بیان کرده‌ایم، باید تذکر دهیم که آتش زدن برگ درخت گردو پیگرد قانونی هم دارد. برای مثال، دادستان شهرستان تویسرکان در این زمینه گفته است:
«آتش زدن و سوزاندن برگ درخت گردو و حتی برگ‌های دیگر در پاییز موجب آلوده شدن هوا و محیط زیست و ایجاد مشکلات تنفسی و بیماری‌های قلبی و از این دست موارد برای مردم می‌شود».
ایشان حتی بیان کرده که با متخلفان در این زمینه برخورد قانونی می‌شود.
تولید دود مضر برای سلامت انسان
این یک مورد از مشهودترین و مهم‌ترین ضررهای سوزاندن برگ درخت گردو است. دود ناشی از سوزاندن برگ در محیط پخش می‌شود و تودۀ غلیظی را در هوا ایجاد می‌کند که برای سلامت انسان مضر است. بدون شک، تنفس در چنین هوایی برای سلامت انسان بسیار خطرناک و مضر است. چون دود ناشی از آتش زدن برگ حاوی ذرات معلق و مواد شیمیایی است که به سیستم تنفسی انسان آسیب می‌رساند.
آقای کرمعلی گیلانه رئیس ادارۀ حفاظت از محیط زیست شهرستان تویسرکان در این باره گفته است:
«سوزاندن برگ‌ها با ایجاد دود، آلودگی هوا را به دنبال دارد که مغایر با دستورالعمل‌های مدیریت پسماندهای کشاورزی و بر اساس مادۀ 688 قانون مجازات اسلامی، خلاف قوانین و مقررات است».
تأثیرات مخرب زیست محیطی
پخش شدن دود ایجاد شده در اثر سوزاندن برگ گردو گازهای گلخانه‌ای ایجاد می‌کند که بر تغییرات آب و هوایی تأثیر می‌گذارد. گازهای گلخانه‌ای از جمله موارد بسیار برای آب و هوای زمین است که می‌تواند باعث ایجاد تغییرات هنگفت و مضر بر آن شود.
اثرات مضر بر خاک
خاکستری که از سوزاندن برگ‌ها به جا می‌ماند، به تدریج خاک را اسیدی کرده و تعادل مواد معدنی آن را مختل می‌کند. رییس ادارۀ حفاظت محیط زیست شهرستان تویسرکان در این باره هم گفته است:
«خاک باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی از مجموعه عناصر طبیعی برخوردارند که برای ادامۀ حیات مطلوب خاک لازم‌اند و با سوزاندن برگ‌ها، این عناصر مفید طبیعی تا حد قابل توجهی تخریب شده و از بین می‌روند».
راه جایگزین سوزاندن برگ درخت گردو چیست؟
بهترین راهکار به جای آتش زدن برگ درخت گردو آن است که اجازه دهیم برگ‌ها سیر طبیعی خود را طی کنند. اگر اجازه داده شود که برگ‌ها به صورت طبیعی پوسیده شوند و انسان در این زمینه دخالتی نکند، بسیاری از مواد و عناصری که در رویش گیاه بر روی زمین مفید هستند، تأمین شده و خاک را حاصلخیز می‌کنند.
درواقع، برگ پس از پوسیدگی طبیعی به گیاه خاکی تبدیل می‌شود که نه تنها ضرر ندارد، بلکه برای خاک بسیار مفید است. رها کردن برگ به حال خود، علاوه بر نداشتن ضررهایی که در بالا گفتیم، جلوی اتلاف وقت و انرژی کشاورزان را هم می‌گیرد.
برای سوزاندن برگ درخت گردو یک راه جایگزین دیگر را هم می‌توان استفاده کرد و آن کمپوست کردن برگ است. این یک روش طبیعی و سازگار با محیط زیست برای استفاده از برگ‌های ریخته شده است. با کمپوست کردن برگ درخت گردو، هوا آلوده نمی‌شود، گاز گلخانه‌ای ایجاد نمی‌شود و در مقابل، مواد مغذی مفیدی هم برای خاک فراهم می‌شود. حتی کشاورزان می‌توانند در پای درخت گردو گودالی حفر کرده و برگ‌ها را در آن بریزند و روی آن را با خاک بپوشانند.
تحقیقات و کارشناسان در این باره چه می‌گویند؟
در تحقیقات اجرا شده در این زمینه، مشخص شده است که هرچند دود برگ گردو خواص ضد عفونی کننده دارد، اما نمی‌توان از اثرات زیان‌بار آن برای محیط زیست و سلامت انسان چشم پوشی کرد. کارشناسان نیز معتقدند که هرچند برگ گردو به عنوان یک مادۀ طبیعی در کشاورزی مفید است، اما سوزاندن آن بهتر است با احتیاط و در شرایط کنترل شده انجام شود. حتی معتقدند که با توجه به ضررهایی که دارد، بهتر است از انجام دادن آن خودداری شود.
سخن نهایی
سوزاندن برگ درخت گردو در شهرهایی که گردو از محصولات و سرمایه‌های اصلی مردمان به شمار می‌رود، از جمله شهرستان تویسرکان روشی عادی است. کشاورزان این کار را به علت‌های مختلفی انجام می‌دهند. آنها معتقدند که این کار فوایدی دارد از جمله خاصیت ضدعفونی کنندگی دود، استفاده از خاکستر آن به عنوان کود، دفع آفات و حشرات مزاحم با دود آن و نیز هموار کردن راه آبیاری. اما این کار ضررهایی هم دارد که از فواید آن مهم‌ترند. برخی ضررهای آتش زدن برگ درخت گردو عبارتند از ایجاد آلودگی در محیط و مشلات تنفسی برای انسان، انتشار گازهای گلخانه‌ای و ضرر برای خاک که باکتری‌های مفید آن را از بین می‌برد. به همین علت، توصیه شده است که از راه‌های جایگزین مانند کمپوست کردن برگ درخت گردو و نیز رها کردن آن به حال خود استفاده کنند.
در این مقالۀ فروشگاه آقای گردو ابتدا سوزاندن برگ درخت گردو و سپس ماهیت برگ درخت گردو و مواد موجود در آن را توضیح دادیم. پس از آن علت‌های آتش زدن برگ درخت گردو را بیان کردیم. در ادامۀ مقاله، مهم‌ترین مزایای برگ سوزان درخت گردو، البته به اعتقاد کشاورزان و باغداران و پس از آن ضررهای این کار را شرح دادیم. در بخش بعد، چند راه جایگزین را برای این کار شرح داده و نظر کارشناسان و نتایج تحقیقات انجام شده در این زمینه را گفتیم.
نظرها و پیشنهادهای خود در مورد این مقاله را برایمان بیان کنید. اگر در خصوص برگ سوزان درخت گردو نظر یا پیشنهاد یا تجربه‌ای دارید، آن را در بخش انتهای همین صفحه بیان کنید تا سایر خوانندگان نیز از آن بهره مند شوند.
پرسش‌های متداول (FAQs)
1. آیا دود برگ گردو واقعاً ضدعفونی‌کننده است؟
بله، دود برگ گردو خاصیت ضدعفونی‌کننده دارد، اما استفاده از آن باید با احتیاط انجام شود.
2. آیا سوزاندن برگ گردو به خاک آسیب می‌زند؟
بله، خاکستر حاصل می‌تواند به تدریج خاک را اسیدی کند.
3. بهترین جایگزین برای سوزاندن برگ گردو چیست؟
کمپوست کردن و استفاده به عنوان کود طبیعی بهترین جایگزین‌ها هستند.
4. آیا دود برگ گردو برای انسان مضر است؟
استنشاق بیش از حد دود می‌تواند برای سیستم تنفسی مضر باشد.
5. آیا سوزاندن برگ‌ها به محیط زیست آسیب می‌رساند؟
بله، این کار باعث آلودگی هوا و انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شود.